ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΑΧΕΛΙΝΑΔΑΣ
Πως δημιουργήθηκε το χωριό και από που κατάγονται οι κάτοικοι του
Η Ιστορία του σημερινού χωριού Αχελινάδα ξεκινάει το έτος 1863.
Με χρήματα της μονής Παλαιοκαρυάς και μαστόρους από την Δεσκάτη και το Καταφύγιο της Κοζάνης χτίστηκε ο ιερός ναός της Θεοτόκου στη σημερινή του θέση. Επιβλέπων του έργου ήταν ο μοναχός Αγάπιος. Στη θέση του σχολείου χτίστηκε και ένας πύργος όπως επίσης και τρία σπίτια για τους κολίγους.
Οι κολίγοι ήταν δύο οικογένειες ΓΚΟΥΖΙΩΤΑΙΩΝ του Γιώργου και του Νικόλα και μία του Κωσταντή Στάμου. ( ΓΚΩΓΚΟΥΣΤΑΜΟΥ ).
Γκουζιωταιοι
Η καταγωγή των Γκουζιωταιων είναι από το χωριό Μεταξάς του Δήμου Σερβίων που ανήκει στο νομό Κοζάνης. γι’ αυτό και ως παρατσούκλι τους αποκαλούσαν ΚΟΥΖΙΝΙΑ ( οι καταγόμενοι από την κουζιανη ) Και σήμερα υπάρχουνε πάρα πολλοί κάτοικοι στο χωριό Μεταξάς με το ίδιο επώνυμο.
Ο ΓΚΟΥΓΚΟΥΣΤΑΜΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Καταγόταν αρχικά από το Κεράσοβο Κόνιτσας Λεγόταν ΣΤΑΜΟΣ. Ο πατέρας του¨λεγοταν Γιώργος ,( Γκογκος ) . Ξεχείμαζαν με τα κοπάδια τους στην περιοχή της Ασπροκκλησίας και μάλιστα στον τόπο ΛΟΥΠΟΝΙΤΣΑ . Στην Ασπροκκλησιά είχαν και συγγενείς τους ΤΡΙΜΙΝΤΖΑΙΟΥΣ από γάμο. Εγκατέλειψαν εκεί τον τόπο ΛΟΓΩ διαμάχης με Τούρκους , σκότωσαν αρκετούς από αυτους και ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην Αχελινάδα λόγω του ότι το κτήμα ήτανε μέσα σε βακούφι και δεν το ΠΕΙΡΑΖΑΝΕ οι τούρκοι.
ΤΣΙΤΟΥΡΑΙΟΙ
Ο Γιώργος Τσίτουρας προερχομενοςαπο Δεσκατη , ήταν ζυμωτής στην Μονή της Παλαιοκαρυάς . Ειχε γιο τον Αναστάση και μια κόρη που παντρεύτηκε στη Δεσκατη
ΝΤΑΡΑΡΑΙΟΙ
ΝΤΑΡΑΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Καταγωγή από Βερδικούσια . Εγκαταστάθηκε στην Αχελινάδα το 1886 μετά από διαμάχη και φονευση πολλών τούρκων στην Βερδικούσια. Είχε πέντε αγόρια τα οποία ήταν Δημήτριος , Βασίλειος, Ιωάννης, Ζησης. , Αναστάσιος
ΚΑΦΦΕΣ
Και αυτοι προερχόμενοι από την Βερδικούσσα. Μετεγκαταστάθηκαν στην Αχελιναδα κι αυτοι περίπου το 1885. Αρχικά ήτανε ο πατέρας Αθανάσιος. με παιδιά το Νικόλα ( ΚΟΛΟΥΣΙΟΣ ) Τζίμος , ( Μυλοτζιμ ηταν ο μυλος που ειχε )
ΜΠΟΥΡΣΙΑΝΗΣ
Η καταγωγή τους είναι αρχικά από την Δεσκάτη που εκεί λεγόταν Αντωνογιάννης . Ξεχείμαζαν με τα κοπάδια τους στην κάτω Μπουρσιανη. Μετά από διαμάχη με άλλους όμορους κτηνοτρόφους έφυγαν από την Μπουρσιάνη και εγκαταστάθηκαν κι αυτοι στην Αχελινάδα αλλάζοντας και το επίθετό τους σε Μπουρσιανης . Οι πρώτοι που ήρθαν ήταν δύο αδέρφια ο Κωσταντίνος και ο Δημήτρης.
ΛΑΜΠΑΔΑΡΗΣ
ερχόμενοι από το Σελτσμα ( Διασελακι ) Δεσκάτης όπου ονομαζόταν Σπανός . Μετακόμισαν στην Αχελινάδα μετά την απελευθέρωση του 1881 και αυτοι μετά από διαμάχη και τσακωμούς με τους τουρκαλβανούς . Ήταν νεωκόρος στην εκκλησία εξού και το επίθετό Λαμπαδάρης. Ο πρώτος που ήρθε εδώ Λεγόταν Νικολαος . Είχε τρία αγόρια τον Δημήτρη τον Γιώργο και τον Χρήστο
ΑΡΜΕΝΗΣ
Καταγωγή από Δεσκάτη και ήταν φαντάρος στο φυλάκιο εδώ στην Αχελιναδα γιαυτο υπάρχει και η τσιουμα του Αρμενη . Ο πρώτος Αρμένης λεγόταν Γιάννης και είχε παιδιά τον Κωσταντή .
ΣΤΕΡΓΙΟΥ
Καταγωγή τους από το Μαυρέλι. Ο πρώτος που εγκαταστάθηκε στην Αχελινάδα λεγόταν Στέργιος.
ΣΚΟΥΤΗΣ
Καταγωγή τους από το Φλαμπουρεσι αυτός λεγόταν Θανάσης
ΛΟΥΛΕΣ
Καταγωγή τους από το Φλαμπουρεσι
ΜΠΑΜΠΑΝΑΤΣΑΣ
Καταγωγή τους από Ακρη Ελασσόνας η Λιβαδερό Κοζάνης . Αρχικό του επιθέτου κατά πάσα πιθανότητα Μπανάτσας. Υπάρχει κλήρος στο χωριό μας με όνομα Μπανάτσας Νικόλαος ο οποίος ήταν πρώτος εξαδελφος του Γκανταρα .
ΜΠΕΚΙΑΡΗΣ
Καταγωγή από Δεσκατη
ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Γραμματέας της μονής Παλαιοκαρυάς. Καταγωγή από Σκοτινα Ολύμπου. Όνομα Δημήτριος.
Συμπερασματικά να επισημάνουμε τα εξής
1. οι Γκουζιωταιοι , Τσιτουραιοι , Νικολαου , Μπαμπανατσαιοι , και Μπεκιαρης εργαζόταν στο Μοναστήρι και εγκαταστάθηκαν στο υπό ίδρυση χωριό ως ακτήμονες
2. Οι Γκουγκουσταμαιοι , Λαμπαδαραιοι , Νταραραιοι , Καφφέδες εγκαταστάθηκαν στο χωριό μετά από διαμάχες με Τούρκους . Ως ακτήμονες τους δώθηκε κλήρος και προστασία
Είμαστε ανοιχτοί σε κάθε διόρθωση η συμπλήρωση στοιχείων. Επιμέλεια
Δ. ΓΚΟΥΓΚΟΥΣΤΑΜΟΣ
Γ. ΝΤΑΡΑΡΑΣ